Her dönemde bulunduğu coğrafi konumdan kazandığı değerler ile bozkırın ortasında birçok açıdan farklı ve ayrıcalıklı bir ilçe olan Gürün, bozkırda açmış bir gül gibi ya da çölde karşınıza çıkan bir vaha misali, Tohma vadisi üzerinde Beş beldenin incisi olan şirin bir Anadolu ilçesidir.
Hasretin ve Vuslatın Yolu, Gönül Köprüsü Gürün:
0
Tüm zamanlarda doğu ile batı kuzey ile güney arasında önemli bir ulaşım şehri olan Gürün, birçok ilde bile bulunmayan modern bir terminale ve altı adet dinlenme tesisine sahiptir. Günde ortalama 400 yolcu otobüsü ve 12000 yolcu geçiş yapmaktadır. Doğu-batı ve kuzey-güney bağlantılı karayollarının kavşağında bulunan ilçeden Türkiye’nin her noktasına ulaşım imkânı mevcuttur. Doğu-batı(Kayseri-Malatya) ve kuzey-güney (Mersin-Elbistan-Gürün-Sivas–Erzurum ve Rize) bağlantılı karayolları ilçe merkezinden geçmektedir.
Sivas merkeze 137 km, Malatya iline140 km, Kayseri iline 190 km, Kahramanmaraş iline 280 km, Elbistan ilçesine 90 kmuzaklıkta olan Gürün harika bir mola yeridir.
Yüksek Mağaraların Bulunduğu Su Yeri ve Kral Yolu Gürün:
Gürün’de insan yerleşiminin, bölgede yapılan yüzey araştırmaları ve Kapadokya belgelerine dayanılarak M.Ö. 2000 yıllarına kadar indiği tespit edilmiştir. Sivas İli Yüzey Araştırmaları çerçevesinde İlçede yapılan arkeolojik araştırma sonuçları, ilçenin Davulhöyük ve Göbekören köylerindeki yerleşimlerin Asur Ticaret merkezi olduğunu göstermektedir. M.Ö.1200 yıllarda bölgede Geç Hitit izlerini görmekteyiz. Bu döneme ait en önemli kalıntı İlçe yakınlarındaki Doğal Sit alanı olarak tescil edilen Şuğul Vadisinde bulunan hiyeroglif yazılı kaya yazıtlarıdır.
Asurlular devrinde Tilgarimmu (Yüksek mağaraların bulunduğu su yeri) adı ile bilinen, M.Ö. 2000 yıllarda Hititler zamanında Kayseri, Sivas ve Maraş şehirleri ile Darende, Malatya, Urfa, Halep, Asur ve Babil arasında işlek yollar kavşağında kurulan Gürün, meşhur Kral Yolu’nun önemli geçitlerinden ve kollarından birisidir. 17.yy. Osmanlısında; bin haneli, camii, mescidi, hanı, hamamı ve sultan çarşısı bulunan şirin bir nahiye olan Osmanlı sancağı Gürün, 1869 yılında ilçe olmuştur. 29 Ekim 1923’te ilan edilen Cumhuriyet ile birlikte Gürün, kendini eğitimden ekonomiye, sağlıktan kültüre yeniden inşa etmeye başlamıştır.
Anahtar Şehir Gürün:
Akdeniz Bölgesi, Doğu Anadolu Bölgesi ve İç Anadolu bölgesi arasında kilit bir noktada, üç bölgeyi birbirine açan “anahtar şehir” konumundaki Gürün, Tohma Havzası’nın da en önemli mevkiinde bulunmaktadır. Doğusunda Malatya’ya bağlı Darende, güneyinde Kahramanmaraş’a bağlı Elbistan ve Afşin, batısında Kayseri’ye bağlı Pınarbaşı, kuzeyinde ise Kangal ilçesi bulunmaktadır.
Rakımı1250 molan Gürün, yüzey şekilleri bakımından dağlık ve engebeli bir yapıya sahiptir. İlçe merkezi Tohma Vadisi boyunca doğu-batı doğrultusunda kurulmuştur.
Atlas Okyanusundan Hint Okyanusuna Su Bölümü Çizgisi Gürün:
0
Uzun Yayla ile Ziyaret Mevkiinde iki Okyanusun sularının taksim edilerek ikiye bölündüğü noktayı (su bölümü çizgisi) temsil eden Gürün, sadece karayolu ulaşım ağı il değil, akarsu ağı ile de coğrafi konumuna değer katmaktadır.
Gürün’de yağmurla birlikte gözünüzden iki damla yaş düşse bir damlası Fırat yoluyla Hint Okyanusu’na, diğeri Kızılırmak ve Ceyhan ırmaklarıyla Atlas Okyanusu’na karışır.
Fırat nehrinin önemli kollarından Tohma Çayı ve Ceyhan nehrine karışan Akdere (Hurman) Çay’ı en önemli akarsularıdır. Gökpınar, Aygır ve Uyuzpınar gölleri de ilçe sınırları içerisinde yer almaktadır.
Karasal iklimin hâkim olduğu ilçede, arazi genel olarak çıplak bir görünümdedir. Susuzluğa dayanabilen keven, sığırkuyruğu, çoban döşeği, kekik, yavşan ve kangal adı verilen bazı dikenli bitkiler yetişmektedir. Akarsu boylarında ise kavak, söğüt ve meyve ağaçları görülür. Gürün ilçesi ve köyleri bir zamanlar ormanlarla kaplı iken bugün bazı köylerde, küçük gruplar halinde ardıç, alıç, meşe ve çam ağaçlarına rastlanmaktadır.
Şah Elması, Alabalık, Bal ve Şifa Kaynağı Dut Pekmezinin Mekanı Gürün:
Gürün’de meyvelerden hünkâr, ayvaniye ve şah elması, kayısı, ceviz, ülser gibi birçok derde şifa kaynağı olan dut pekmezi, pestil, Hurman ve Tohma Çay’ında doğal olarak yetişen kırmızı benekli alabalıklar meşhurdur. Bunlar Gürün ekonomisine ciddi katkılar sağlamaktadır.
İlçe, yıllık 800 ton üretim kapasitesine sahip alabalık çiftlikleriyle su ürünleri pazarında göz ardı edilemeyecek bir potansiyele sahiptir. Son yıllarda yavru üretiminde hızlı bir gelişme görülmektedir. Üretilen alabalık yavruları çevre il ve ilçelere pazarlanmaktadır.
2 797 km2’lik bir alanda ilçe merkezinde 13 mahallesi, Suçatı beldesi ve 60 köyü ile birlikte 28 Ocak 2011 tarihinde TUİK tarafından açıklanan 2010 yılı toplam nüfusu 20.957 kişi olan Gürün, DPT tarafından 2004 yılında yapılan ilçelerin Sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması araştırmasına göre, 872 ilçe arasında 405. sırada bulunuyor. Gelişmişlik endeksine göre yapılan kademeli ilçe grupları kategorisinde ise altı grup içinde üçüncü derecede gelişmiş ilçeler grubunda yer alıyor.
2007 yılında 5 milyon 324 bin TL olan gelirini, 2010 yılında 7 milyon 579 bin TL’ye yükselten İlçenin ekonomisi temelde tarım ve hayvancılığa dayanır. Bulguru ile marka olma yolunda ilerleyen ilçemizde arıcılık, balıkçılık ve madencilik dikkat çeken başlıca ekonomik faaliyetlerdendir. Kayseri-Malatya karayolunun İlçe merkezinden geçmesi, altı adet dinlenme tesisi ile beraber ticareti canlandırmakta ve ilçe ekonomisine büyük katkı sağlamaktadır.
Maden Şehir Gürün:
Halen Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAOH)82011) tarafında petrol aramaları devam eden Gürün ilçesinin hemen hemen her köyünde en az bir maden bulunmaktadır. Demir, krom, bazalt, mermer ve kayrak taşı(Gürün salı) en çok çıkarılan madenlerdir.
Avrupa Vizyonunda Gürün:
2008 yılında açılan son AB Aktif İstihdam Tedbirleri teklif çağrısına, Türkiye genelinde en fazla başvuru yapan ilçeler arasında yer almıştır. 2008-2011 yılları arasında AB hibe destekli “Aşçılık ve Garsonluk projesi, Kültür Mantarcılığı projesi, Takı Tasarım ve Hediyelik Eşya Tasarımı projesini” başarılı bir şekilde uygulayarak bu alanda da kendini güçlendirmiştir. Daha sonraki teklif çağrılarına da hep katılmıştır.
Gökpınar Gölü, Şuğul Kanyonu ve Bozkırın Gülü Gürün:
Sivas’ın da sembolü olan Gökpınar Gölü, Gürün’ün nazar boncuğu gibidir. İlçeye10 km. uzaklıkta olan Gökpınar Gölü’nün zemininde oluşan ve görenleri büyüleyen, kendine has mavi renginin nasıl oluştuğu hala bir sır olarak çözülmeyi beklemektedir.
Çevresinin en iyi mesire yerlerinden biri olan Gölün çevresinde yapılan “Doğal Yaşam Parkı” Orta Anadolu’nun en büyük doğal yaşam parklarından biri olmuştur. Çevre il ve ilçelerin de gözde mekânlarından biri olan Gökpınar Doğal Yaşam Parkı misafirlerine 365 gün hizmet sunmaktadır. Ayrıca Cumhuriyet Üniversitesi tarafından işletilen alabalık üretim tesisleri de burada yer almaktadır.
3000 metrekarelik alanı ile doğal bir akvaryum görünümündeki Göl, etrafında gerçekleştirilen peyzaj ve çevre düzenleme çalışmalarıyla, otel, restoran, pergoleler, amfi tiyatro, çocuk oyun alanları, spor tesisleri, otopark ve gezinti alanları ile her yaştan ve herkesimden insana hitap etmektedir.
Yerli ve yabancı birçok turistle beraber doğa fotoğrafçılarının da uğrak yerlerinde biri olan Gökpınar Gölünde kayık ve sandalla gezi imkânının yanı sıra dalış eğitimleri de veriliyor.
Suları kükürtlü olan Uyuzpınar Gölü görülmeye değer doğal güzelliklerimizden bir başkasıdır. Eğer cilt rahatsızlığınız varsa gölün doktor balıkları sizi bedava muayene ve tedavi edebilirler.
Yöremizin turistik yerlerinden biri olan Şuğul Kanyonu, meraklıları için alternatif bir gezi, yürüyüş ve olta ile balık avlama alanıdır. Şuğul Kanyonunda meşhur alabalıkların üretildiği çiftliklerin yanı sıra birde şahsa ait dinlenme tesisi yer almaktadır. Birçok görsel zenginliğe sahip Kanyonun girişinde iki ayrı kayada yer alan Hiyeroğlif yazı ile yazılmış Geç Hitit kitabesi ve su kanalları da Kanyona tarihi bir değer katmaktadır. II. Jeolojik zamanın(mezozoik) kratese döneminde oluşan Şuğul Kanyonu, çevresi dik kayalıklarla çevrili bir doğa harikasıdır.
Hititler zamanında daha çok kale olarak kullanılan Kaya(mağara) evleri, Romalılardan kalma kilise ve Tepecik Köyü’nde üzerinde kuş resimleri bulunan mozaikler, Osmanlılardan kalma Ulu Cami, Şeyh Kasım Türbesi, Kültür Bakanlığı’ndan tescilli tarihi konaklar, orijinal Gürün evleri, Hayrani Baba, Coşkun Baba, Yusuf Dede, Güldede Yatırı, Şehitler Mezarlığı ve İrfan Ocağı gibi adlarla anılan ve ziyaret yeri olarak nitelendirilen, inanç ve efsane açısından kutsallık atfedilen mekânlar belki ilginizi çekebilir. İlçe çevresinde Göbekören Kalesi, Karacaören Kalesi ve birçok höyük bulunmaktadır.
Şalı Dünya Markası Gürün:
0
Bir dönem Ermeniler’in de yoğun olarak yaşadığı Gürün, Osmanlı döneminde şalı ile dünyada şöhret olmuştur. Her çeşit kadın ve erkek giyimi ile odaların döşenmesinde kullanılan Gürün şalları o zaman Asya’dan Avrupa’ya meşhur olmuştur.
Gürün’de az da olsa hala Anadolu kültürünün ilmik ilmik, motif motif işlendiği el dokuma halı ve kilimlerinin yanında farklı el işleme ürünleriyle de karşılaşabilirsiniz. Hatta Halk Eğitim Merkezi bünyesinde devam eden Halı Dokuma Kursunu ziyaret edip, halıları dokuma aşamasında, tezgâhta seyredebilirsiniz. Hatta meşhur ağaç oymacılığının son örneklerine şahit olabilirsiniz. Ayrıca yakma resim ustası Oktay Kahveci’nin eserleri de kendi alanında görülmeye değer bir başka sanat eseridir.
Eğitim, Kültür ve Kampanyalar Şehri Gürün:
İlk defa 1999 yılında düzenlenen Gürün Kültür ve Sanat Festivali artık vazgeçilemez bir gelenek haline dönüşmüştür. Gürünlünün birlik ve beraberliğinin sembolü olan festival bir hizmet bayramı gibi coşkulu geçmektedir.
Akıllı Sınıf Projesi, Beyaz Bayrak Projesi, Beyaz Gülücükler Projesi, Eğitimde Güçbirliği Projesi, Kardeş Okul Kardeş Kurum Projesi “Kütüphanesiz Okul Kalmasın(2008), Gürünlü Okur(2009), Gürün’de Okumaya Devam(2010) ve Gürün Okuyarak Daha Da Gelişiyor(2011)” kitap okuma kampanyası, Atık Kâğıt Toplama Kampanyası ve hala devam etmekte olan "Yeşil Gürün İçin 1 Milyon Fidan(2009), “Bir Fidan Da Sen Ol"(2010-2011) Kampanyası ile adından sıkça bahsettiren Gürün her açıdan farklı olduğunu hissettiriyor.
Kampanyalar şehri olma yolunda hızla ilerleyen ilçe, Türkiye’de önemli birçok “ilke” imza atmıştır. Gürün Merkez ve Suçatı Kasabasındaki tüm sınıfları (88 derslik) aynı zaman diliminde devlet-vatandaş işbirliğiyle “Akıllı Sınıf”lara dönüştürerek, eğitim alanında adeta devrim yapmıştır. İlçede Meslek Yüksek Okulu, Anadolu Öğretmen Lisesi, Anadolu lisesi, Çok Programlı Lise, Anadolu Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi bulunmaktadır. Gürün Anadolu Teknik ve Endüstri Meslek 2009 yılında Proje Tabanlı Beceri yarışmasında Sivas birincisi, Türk Telekom Çok Programlı Lise, “İşte Biz de Varız III” Girişimcilik ve Yenilikçilik yarışmasında 2010 yılında Sivas birincisi ve Türkiye yedincisi, Asef Çoban Anadolu Öğretmen Lisesi ise 2010 yılında Sivas’ta yılın kaliteli ekibi seçilmiştir.
Eğitimde büyük hamleler yapan Gürün, kitap okuma oranında ilçeler arasında ön sıralarda yer almaktadır. 2007 yılı okuma oranında Sivas, Türkiye’de ilk 10’un içerisinde yer alırken, eğitimde büyük hamleler yapan Gürün, ilçeler arasında birinci oldu. Kitap sayısı bakımından Sivas İl Halk Kütüphanesi’nin ardından ilk defa 1847 yılında Ahmet Kaşif Efendi tarafından açılan Gürün Halk Kütüphanesi, 30 binden fazla kitapla 2. sırada yer alıyor. Türkiye’nin ilk İnternet Evi de Türk Telekom tarafından bu kütüphane bünyesinde açıldı. Türkiye’de ilk defa Kadınlara ve çocuklara yönelik çok amaçlı hizmet binası olan Hanımlar Evi de burada açıldı.
Şairler Evi ve Kültür Merkezi Gürün:
İrfani, Hayrani Baba, Atilla İlhan, Turgut Yalçın ve Aşık Gülhani gibi yüzden fazla halk ozanı ve şairin memleketi olan Gürün´de Dostum dostum güzel dostum/Bu ne beter çizgidir bu/Bu ne çıldırtan denge/Yaprak döker bir yanımız /Bir yanımız bahar bahçe” dizelerinin sahibi H.Hüseyin Korkmazgil’in evi Şairler Evi’ne dönüştürüldü. Her açıdan farklı bir ilçe olduğunu hissettiren ilçe yine birçok ilde bile bulunmayan, içinde 250 kişilik sinema salonu da yer alan modern bir Kültür Merkezine sahiptir. Bu Kültür Merkezinde birçok kültür ve sanat etkinlikleri gerçekleştirilmektedir.
